Ratyfikacja umowy o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy Polską a Peru

Grupa docelowa:

Przede wszystkim organy wymiaru sprawiedliwości, służby ścigania oraz kancelarie prawne.
Ponadto obywatele i przedsiębiorcy, których mogą dotyczyć transgraniczne postępowania karne lub współpraca międzynarodowa w tym zakresie.

Streszczenie:

Ustawa z dnia 9 października 2025 r. wprowadza zgodę na ratyfikację przez Prezydenta RP umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Peru o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Limie 28 maja 2025 r. Umowa ma za zadanie umożliwić współpracę w zakresie postępowania karnego — np. przekazywanie informacji, dokumentów, wykonanie działań procesowych pomiędzy obu państwami.

Pozytywne elementy:

Ułatwienie współpracy międzynarodowej w sprawach karnych między Polską a Peru.
Zwiększenie możliwości ścigania przestępstw o charakterze transgranicznym, co może poprawić skuteczność działań organów ścigania.
Wzmocnienie ochrony prawnej i proceduralnej w sytuacjach, gdy sprawy karne dotyczą obu państw.

Negatywne elementy:

Wdrożenie może wymagać dodatkowych zasobów organizacyjnych i finansowych po stronie polskich organów – np. tłumaczenia, koordynacji z Peru.
Możliwe ryzyko trudności praktycznych w stosowaniu umowy — np. zgodność procedur obu państw, różnice w systemach prawnych.
Umowa może być mniej znana w społeczeństwie, co ogranicza świadomość uczestników postępowań o ich prawach.

Kto zyska i dlaczego:

Organy ścigania i wymiar sprawiedliwości – zyskują narzędzie formalne do współpracy międzynarodowej.
Obywatele Polski i firmy – gdyby zostali uwikłani w sprawy karne związane z Peru, mogą liczyć na jasną proceduralną regulację współpracy.
Rzecznik praw obywatelskich i organizacje pozarządowe – mogą działać efektywniej w zakresie ochrony praw człowieka przy współpracy z Peru.

Kto straci i dlaczego:

Braki lub opóźnienia w dostosowaniu procedur – mogą skutkować utrudnieniami dla osób, których dotyczy umowa.
W przypadku Peru – jeżeli system polski wymaga większych zasobów lub harmonizacji, to współpraca może wymagać wysiłku także po ich stronie. (Choć to nie „strata” w klasycznym sensie)
Potencjalnie każda strona – jeśli nie będzie stosować umowy sprawnie, może narazić się na krytykę za niską efektywność lub przewlekłość postępowań.

Kontrowersje:

Możliwy jest zarzut, że społeczeństwo nie zostało wystarczająco poinformowane o skutkach tej umowy – ograniczona transparentność może budzić pytania o wpływ na prawa jednostki w postępowaniach międzynarodowych.