Prawo o ustroju sądów powszechnych

Grupa docelowa:

Osoby pracujące w sądach rejonowych jako asesorzy sądowi, prezesi sądów rejonowych oraz kierownictwo sądów i administracji sądowej.

Streszczenie:

Nowa ustawa z dnia 9 października 2025 r. wprowadza zmianę w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych. W art. 2 dodano przepis, który umożliwia prezesowi sądu rejonowego, przez rok od wejścia w życie ustawy, przeniesienie – za zgodą – asesora sądowego do wydziału rodzinnego i nieletnich. Zmieniony zostaje także § 1a pkt 3 art. 2 ustawy bazowej, który zostaje uchylony.

Pozytywne elementy:

Zapewnienie elastyczności w alokacji asesora sądowego – pozwala na przeniesienie do wydziału rodzinnego i nieletnich.
Możliwość lepszego dopasowania kompetencji asesora do potrzeb wydziału rodzinnego i nieletnich.
Wprowadzenie terminu (rok) na skorzystanie z uprawnienia, co daje określoną ramę czasową.

Negatywne elementy:

Prawo przeniesienia zależy od zgody asesora – może to oznaczać brak możliwości działania, jeśli zgoda nie zostanie udzielona.
Może powstać ryzyko destabilizacji dla asesora, który zostanie przeniesiony wbrew oczekiwaniom środowiska czy specjalizacji.
Przepisy dotyczą konkretnej grupy – środowiska asesorskiego – natomiast wpływ dla szerszego systemu może być ograniczony.

Kto zyska i dlaczego:

Prezesi sądów rejonowych – zyskują narzędzie do szybszego reagowania i alokacji personelu w wydziale rodzinnym i nieletnich.
Wydział rodzinny i nieletnich – może liczyć na wzmocnienie poprzez przeniesienie asesora, co może poprawić sprawność działania.

Kto straci i dlaczego:

Asesorzy sądowi, którzy nie chcą być przeniesieni – choć mogą odmówić, istnieje możliwość propozycji przeniesienia, które może być dla nich niepożądane.
Wydziały inne niż rodzinne i nieletnich – mogą odczuć utratę asesora, jeśli zostanie on przeniesiony do wydziału rodzinnego i nieletnich.

Kontrowersje:

Może budzić wątpliwości czy przeniesienie asesora nie narusza jego specjalizacji lub oczekiwań zawodowych – środowisko zawodowe może być tym podzielone.
Brak informacji w samej ustawie o kryteriach wyboru asesora do przeniesienia – co może być oceniane jako niedostateczna przejrzystość.